Privacy en geheimhouding

Deelnemers gaven aan zelf verschillende dilemma’s te ervaren rondom privacy en geheimhouding bij individueel gericht werken. Bijvoorbeeld: in de samenwerking tussen beroepskracht en vrijwilliger, bij de grens tussen horen en noteren van informatie, bij verzoeken van de gemeente om informatie over een inwoner, bij het omgaan met niet-pluisgevoel, en bij de vraag met wie je informatie kunt delen als ouders niet meer gezamenlijk betrokken zijn bij het opgroeien van hun kind. 

“Met niet-pluisgevoelens wil je iets doen, maar je kunt ze niet delen met collega’s, omdat je ze niet eerst verder kunt onderzoeken. Dat kan echt lastig zijn.”

Bij ieder dilemma noemden de deelnemers altijd de zorg voor het welzijn van kinderen en jongeren, maar ook die voor hun eigen veiligheid en de veiligheid van andere betrokkenen. Ook merkten zij op dat er niet één passende oplossing is bij een dilemma. Je moet steeds kijken naar de situatie en op basis daarvan keuzes maken en besluiten nemen. Openheid en zaken bespreekbaar maken met cliënten en collega’s is daarbij van groot belang. 

Vermoeden bij gevaar voor de samenleving

Hier noemden deelnemers een aantal dilemma’s uit hun dagelijkse praktijk in het samenlevingsgericht werken, zoals: de druk vanuit politie, gemeente of jeugdzorg om informatie te delen, omgaan met signalen van ongewenst gedrag door vrijwilligers, bepalen wanneer een situatie onvoldoende veilig is en inschatten hoe gedrag van verwarde mensen zich ontwikkelt en een gevaar kan gaan vormen. 

Bij al deze dilemma’s kan de Beroepscode voor sociaal werkers ondersteunen bij hun keuzes en besluiten, zo gaven de deelnemers aan. Samen onderzoeken waar je verantwoordelijkheid ligt in een casus of welke informatie je wel of niet mag delen, maakt dat je niet alleen een besluit hoeft te nemen.
Ook meenden zij dat de beroepscode oproept tot reflectie op je eigen handelen, en dat dit helpt om te komen van onbewust bekwaam gedrag naar bewust bekwaam gedrag. 

“Met de beroepscode in de hand kun je gezamenlijk kijken wat een goed besluit kan zijn, of had kunnen zijn. En hoe je keuzes en besluiten kunt verantwoorden. Daarvan leer je dan ook samen.”

Tot slot noemden deelnemers de versterking van de positie van de beroepsgroep door een gezamenlijke beroepscode. Met een code met gedeelde normen en waarden laat je als beroepsgroep immers zien waar je voor staat! 

In de nieuwe Beroepscode voor de sociaal werker worden kaders beschreven die sociaal werkers helpen om te onderzoeken hoe zij met dilemma’s om kunnen gaan. Je kunt de beroepscode hier downloaden.